Starlink, එහෙමත් නැත්නම් ඉලෝන් මස්ක්ගේ SpaceX සමාගමේ අති-නවීන චන්ද්‍රිකා අන්තර්ජාල සේවාව, දැන් ශ්‍රී ලංකාවෙත් පාවිච්චි කරන්න පුළුවන්! මේක නිකන්ම නිකන් අලුත් ටෙක් නිව්ස් එකක් විතරක් නෙවෙයි, අපේ රටේ ඩිජිටල් ගමනට ලොකු ශක්තියක් වෙනවා කියලයි ආරංචි.
මොකක්ද මේ Starlink කියන්නෙ?
සරලව කිව්වොත්, මේක සාමාන්‍ය ෆයිබර් ඔප්ටික්ස් වගේ භූගත කේබල් වලින් එන ඉන්ටර්නෙට් එකක් නෙවෙයි. පොළොවට ගොඩක් කිට්ටුවෙන් (Low Earth Orbit - LEO) කැරකෙන චන්ද්‍රිකා දහස් ගාණකින් තමයි මේක වැඩ කරන්නෙ. ඒ නිසා, සිග්නල් ප්‍රමාදය (latency) ගොඩක් අඩුයි වගේම, වේගයත් ඉතා ඉහළයි. ඒ කියන්නේ, වීඩියෝ කෝල් එකක් කතා කරනකොට වුණත්, ගේම් එකක් ගහනකොට වුණත් කිසිම කරදරයක් නැතුව වැඩ ටික කරගන්න පුළුවන්.
ඇයි මේක ලංකාවට වැදගත්?
අපේ රටේ ගොඩක් ගම්බද පළාත් වලට තාමත් හොඳ ඉන්ටර්නෙට් පහසුකම් නැහැ. සමහර තැන් වලට 4G වත් හරියට නැහැ. අන්න ඒ වගේ තැන් වලට Starlink කියන්නේ ලොකු බලාපොරොත්තුවක්. ඉස්සර ඉන්ටර්නෙට් නැති නිසා අධ්‍යාපන කටයුතු, ව්‍යාපාරික කටයුතු කරගන්න අමාරු වුණ අයට, දැන් Starlink එකෙන් හොඳ අවස්ථාවක් ලැබෙනවා. කඳුකර ප්‍රදේශ වලට, වෙරළබඩ ගම්මාන වලට වුණත් දැන් විශ්වාසදායක ඉන්ටර්නෙට් එකක් ලැබෙනවා.
මිල ගණන් කොහොමද?
මුලින්ම කියන්න ඕනේ, මේක එච්චර ලාබ සේවාවක් නෙවෙයි. Starlink පාවිච්චි කරන්න නම්, මුලින්ම ඒකට ඕන කරන උපකරණ කට්ටලය (Starlink Terminal) ගන්න වෙනවා. ඒකට ලොකු මුදලක් යනවා. ඊට පස්සේ මාසෙට මාසෙට ගෙවන්න ඕන ගානකුත් තියෙනවා. හැබැයි, ඔබ ගොඩක් දුෂ්කර පළාතක ඉඳන් හොඳ ඉන්ටර්නෙට් එකක් හොයනවා නම්, මේක හොඳ විසඳුමක් වෙන්න පුළුවන්.
මොනවද මේකේ වාසි?
ඉහළ වේගය: සාමාන්‍යයෙන් 50-250 Mbps අතර ඩවුන්ලෝඩ් වේගයක් බලාපොරොත්තු වෙන්න පුළුවන්.
අඩු සිග්නල් ප්‍රමාදය (Low Latency): වීඩියෝ කෝල්, ඔන්ලයින් ගේම්ස් වලට ගොඩක් හොඳයි.
ඕනෑම තැනකට: ග්‍රාමීය, දුෂ්කර ප්‍රදේශ වලට හොඳම විසඳුම.
ස්වාභාවික විපත් වලදී: භූගත කේබල් වලට හානි වුණත්, මේක දිගටම වැඩ කරනවා.
අවාසිත් නැතුවාම නෙවෙයි:
මුලික වියදම වැඩියි: උපකරණ ගන්න යන වියදම ටිකක් වැඩියි.
වර්ෂාව: අධික වර්ෂාව වගේ දේශගුණික තත්ත්වයන් සිග්නල් එකට බලපාන්න පුළුවන්.
ග්‍රාහකයින් වැඩි වුණොත්: ජාලය පිරෙනකොට වේගය ටිකක් අඩු වෙන්නත් පුළුවන්.
කොහොම වුණත්, Starlink ලංකාවට එන එක අපේ රටේ තාක්ෂණික දියුණුවට ලොකු පිටිවහලක්. විශේෂයෙන්ම, ඩිජිටල් සාක්ෂරතාවය වැඩි කරන්නත්, දුරස්ථ අධ්‍යාපනයට, ව්‍යාපාර වලට ලොකු සහයක් වෙන්නත් මේකෙන් පුළුවන්. ඉදිරියේදී මේක තවත් දියුණු වෙලා, හැමෝටම ලාභදායී විදිහට ලබාගන්න පුළුවන් වේවි කියලා අපි හිතමු!
